Psikolojik Manipülasyon
İnsanlar arası ilişkilerde birbirimizin fikirlerine önem veririz. Hayata ve kendimize bakış açımız diğerlerinin algısından etkilenir. Birisi bize fiziksel bir zarar verse bu hem biz tarafından hem diğerleri tarafından fark edilir ama birisi bizi kendi çıkarları için yönlendirmeye kalktığında, kendimize ait gerçekliği değiştirmeye çalıştığında fark edilmesi daha zor olabilir. Üstelik bu durumu en yakınlarımız yapıyorsa!
Psikolojik manipülasyon adı verilen durum kişinin kendinden şüphe etmesine neden olmak, sindirilmek olarak kısaca tanımlanabilir. Bu durum şu örneğe benzer, güzel bir yemek sofrası hazırladığımızı düşünelim, yemekler gerçekten güzel olmuştur ama yemeğin tuzunun az olmasına dikkat çekilir, yeterince aç olunmadığı söylenilir, hazırlanışının uzun sürdüğü, bir başka yakının bu yemeği daha güzel yaptığı söylenilir yani çaba önemsizleştirilebilir. Bu örnek o kadar çeşitlenebilir ki… Sadece ev ortamında da değil üstelik işyerinde, okulda, bir başka sosyal ortamda bu durumla karşılaşmamız mümkündür.
Kendimizden şüphe etmek, özgüvenimizin zedelenmesine kendimizi suçlamaya ve karşı tarafa göre davranışlarımızı düzenlemeye neden olur. Buna bir göz devirme hareketi bile neden olabilir.
Psikolojik manipülasyon uygulayan kişiler bizim yardım alabileceğimiz güvenli ilişki ve iletişimlerimizi de engelleyebilir. Örneğin onun yanına gittiğinde senin fikirlerin değişiyor, onlar seni etkiliyor gibi tepki verebilirler. Başka bir örnekte ise gencin arkadaşlarıyla görüşmesine izin verilmez. Sağlıklı ilişkilerde üçüncü şahılar çok da etkileyici değildir ama psikolojik zorlanmalar dışarıdan çoğunlukla fark edilir. Biz de paylaşma ihtiyacını daha çok duyarız.
Psikolojik manipülasyon uygulayan kişiler, uyguladıkları kişileri kontrol etmiş, kendilerine bağımlı hale getirmiş ve böylelikle güç elde etmiş olurlar. Kendilerinde hata aramazlar ve bu durumla ilgili sorumluluk kabul etmezler. Bu durum, kendi dünyalarında olan psikolojik zorlanmanın bu şekilde yansıması olarak değerlendirilebilir.
Psikolojik manipülasyon en çok romantik ilişkilerde yaşanır. Çünkü çiftler birbirlerinin tabiri caizse huyunu suyunu anlamak ve birbirlerine uyum sağlayarak bir arada güzel yaşamak isterler. Bu durum gayet normalken çiftlerden birinin diğerini kendi çıkarları için kontrol etmeye çalışması, üstelik bunu sinsice yapması karşı taraftan fark edildiğinde ilişkiler zor bir döneme girebilir.
Psikolojik manipülasyon hemen fark edilmez. Karşı tarafın bizimle ilgili söylediklerinin bizim için faydalı olduğunu bize yardım ettiğini düşünürüz. Üstelik bize uygun olmayan durumlarla ilgili kafamız karıştığında, kendimiz ve karşı taraf arasında çatışma yaşadığımızda bize orta yolu bulmak için ne yapmamız gerektiğini söylerler. Mağdura sorumluluk yüklemek, kişinin daha çok güçsüz hissetmesine neden olabilir.
Psikolojik manipülasyonla başa çıkmak, ilk önce onu fark etmeyi gerektirir. Bunu fark etmek için sezgilerimize güvenmek ve kendi iyilik halimizi ön plana almak faydalı olacaktır.