İnsanın Gelişim Özellikleri
admin vatandas1959@hotmail.com
Gelişim özelliklerimizi bilmek kendimizi anlamanın yolunu açıyor. Çünkü insan tek bir süreçte kalan ya da aynı düzeyde ilerleyen değil, bazen hızlı bazen yavaş, bazen dışa yönelik bazen içsel süreçleri yoğun yaşayan bir varlık. Ne olduğunu anlamamız neye ihtiyaç duyduğumuzu da anlamak demek. İhtiyaçları karşılanan ve de karşılayan birey hayatla daha sıkı bağlar geliştirebiliyor.
Gelişim dönemi özelliklerini bilmeyi en iyi şu örnekle açıklayabiliriz. Aileler çocuklarına okulda verilen ödevi yaptırırken yardım ederler. Yardım ederken kendilerinin anladığı çok basit bir konuyu çocukların anlamamasına şaşar kalırlar. Okul öncesinde bir çocuğun iki ayrı bardakta bulunan meyve suyunu bir geniş bardağa aktardığımızda sıvının azaldığı düşünmesi normaldir. Çünkü nesnenin farklı şekillerde azalıp çoğalmadığını, korunduğu özelliğini kazanmamışlardır. Ailenin bunu fark etmesi çocukla ilişkilerinde farklı yöntemlere başvurmasını sağlayacak, çocuğa karşı öfke üzüntü gibi olumsuz duyguları azaltacaktır.
Gelişimde bireysel farklılıklar vardır. Genel olarak kızlar erkeklerden daha erken ergenliğe girse bile her kız her erketen önce ergenliğe giriş özellikleri göstermeyebilir. Belirtileri erken veya geç başlasa uzun veya kısa sürse de biliriz ki çocukluk döneminden sonra ergenlik dönemi başlar. Yani gelişim bir sırayı takip eder. Çocuklarımızı kıyaslamadan önce herkesin kendine özgü zamanı olduğunu hatırlamak, kıyaslanmanın verdiği yetersizlik hissinden çocuklarımızı koruyacaktır. Bu o kadar önemlidir ki. Sırf daha çok yeterli olabilmek adına kendi hayatını istediği gibi yaşayamayan çok fazla insan var.
Çocukluk döneminde birey için öğrenme, merak, aileye iyi çocuk olduğunu gösterme, başarı hakimken ergenlik döneminde bedendeki değişimi fark etme, dünyayı anlama, içsel dünyayla ilgili kendine yakın bulduğu kişilerle konuşma ihtiyacı içindedir. Ailesiyle çatışma yaşamayan bireylerin dahi bu dönem ilişkilerinin aileden çok arkadaşlara, dış dünyaya yöneldiği bir gerçektir. Aileler çocuğumuz elden gidiyor deyip baskıcı davranmaya çalışırlarsa çocukla aile arasındaki iletişim daha zor hale gelecektir.
Ergenlikten sonra da 3 başlık altında gelişim dönemimiz devam eder. Bunlar yakınlık dönemi, evlilikler en yoğun bu dönemde gerçekleşir. Sonrasında üretkenlik dönemi gelir. İş hayatı hayatımızın merkezinde olur. Çocuk sahibi olmak bakıldığında genel olarak bu dönemdedir. Sonra tüm hayatı gözden geçirdiğimiz yaşlılık dönemi gelir. Kişiler doyum verici bir hayat geçirmişlerse ölüme karşı daha az kaygı duyarlar.
Doğumdan ölüme kadar farklı gelişim dönemlerinden geçiyoruz. Bir dönemdeki ihtiyaçlar karşılanmadığında diğer dönemi de etkiliyor. Sonra tüm hayatımızı bu tamamlanmamışlıklar sarmalıyor.
İnsan olarak kalıtsal özelliklerimizden gelen yeteneklerimizi açığa çıkaracak bir çevrede bulunmak, iyi bir hayat yaşamak hakkımız.