Alışveriş Bağımlılığı Kompülsif Satın Alma
admin vatandas1959@hotmail.com
İhtiyaç duyulan şeylerin yanı sıra, zamanın modasına uyma, popüler olma ve taklit etme gibi amaçlarla alışveriş yapılır. Modern zamanda internetten alışveriş yapma, alışveriş siterinde gezinme de eğlence, kendini ödüllendirme olarak görülmektedir.
Alışveriş bağımlılığı, olumsuz olaylara ve duygulara tepki olarak uzun süreli ve tekrarlanan satın almalara denir.
Bu sorun baskın bir şekilde satın alma güdüsü hissettirdiği ve kontrol edilmesi zor olduğu için zamanla aile iletişiminde olumsuzluklara ve mali zorluklara yol açabilir.
En belirgin özelliği ürün satın alma ve ardından gelen kısa süreli rahatlama hissidir. Ayrıca satın almayı kontrol etmek için verilen aşırı uğraş da alışveriş bağımlılığını belirleyen bir ölçüttür. Genelde maddi durumla ilişkilendirilse de düşük ekonomik düzeyde olanların daha sık başvurduğu da gözlenmiştir.
Kısa bir rahatlama sağlasa da bu his geçtikten sonra suçluluk ve pişmanlık başlar. Bu olumsuz duygudan kurtulmak için tekrar alışverişe yönelim sık görülür.
Araştırmalar, alışveriş bağımlılarının normal tüketicilere göre daha düşük özgüvene,daha fazla hayal kurmaya daha yüksek depresyon seviyelerine , daha yüksek takıntı ve kaygıya sahip oluğunu göstermiştir.
Alışveriş yapmak ödüllendirici olduğundan, bağımlılık söz konusu olduğunda her geçen gün daha yüksek şekilde ödüllendirilmek isteyebiliriz. Yani alışverişe tolerans geliştiririz.Daha fazlasını almak isteriz.
Kadınlar ve gençlerin daha çok alışveriş yaptıkları görülmüştür. Özellikle kadınların olumsuz beden imajından dolayı daha sık alışveriş yaptıkları sonucuna ulaşılmıştır. Alışveriş bağımlılığında evli veya bekâr olmanın, eğitim düzeyi yüksek veya düşük olmanın konuyla ilişkili olmadığı görülmüştür.
Alışveriş bağımlılığında sadece fiziksel ihtiyaçlar değil duygusal ihtiyaçların karşılanması da beklenir. Bu durum madde bağımlılığı, porno bağımlılığı, ompülsif, kompülsif davranışlarda olduğu gibi olumsuz başa çıkma çabalarına örnektir.
Duygusal yoksunluk, duygularla başa çıkmakta zorlanma gibi durumlarda da alışverişe yönelim söz konusu olduğundan bu döngüden çıkmak için çabalamışsınızdır. Farklı yollar denemişsinizdir.
Önemli olan alışveriş yapmayı azaltmak değil duygusal süreci kolaylaştırmaktır. Böyle olduğunda duygusal ihtiyaçları karşılamak için farkında olmadan işlevsiz yöntemler geliştirmemiş olursunuz. Zorlandığınız durumlarda psikolojik destek almaktan çekinmeyin.