Son Dakika

HaberMatik V3.2

logo

Duygu Ceylan
11 Mayıs 2024
Köşe Yazıları

Dürtüsel Davranışın Psikolojisi


Duygu Ceylan
duygu.ceylan.pd@gmail.com
Dürtü, fizyolojik veya ruhsal dengenin değişmesi sonucu ortaya çıkan ve canlıyı türlü tepkilere sürükleyebilen içsel gerilim olarak tanımlanır. Kaynağını duygulanımlardan alır. Normal bir davranış olarak görülebileceği gibi ruhsal hastalıkların bir parçası da olabilir.
Dürtüsellik günlük hayatta sıkça karşılaştığımız ve çoğunlukla yönettiğimiz bir durumdur. Örneğin hava güzeldir dışarı çıkmak isteriz ve çıkarız. Hava güzeldir ama içerde yapacak işlerimiz vardır, işleri erteleyebilirsek erteleriz erteleyemezsek gün sonu veya hafta sonu dışarıda geçireceğimiz bir gün planlarız. Dürtüsel davranan insanlar için ise ertelemek oldukça zordur .
Dürtüsel olduğumuzda, hemen harekete geçeriz, davranışın sonucunu hesaba katmayız. Kısa süreli faydalı olan, uzun süreli faydalı olana tercih edilir. Özellikle çocukluk döneminde sınırlandırılmamış bireyler duygu ve davranışlarını kontrol etmekte, sınırlandırmakta ya da ertelemekte zorlanabilirler. (Sınır koymanın sağlıklı olduğundan bahseder ve önemini çokça vurgularız, sınır koymak otoriter davranmak değildir). Erkeklerde kadınlara göre üç kat daha fazla dürtüsellik olduğu görülmüştür.
Dürtüsellikle ilgili problem yaşayan insanlar, ders alma, sonuçtan ders çıkarma konusunda başarısızdırlar. Benzer bir olayda dahi tekrar dürtüsel davranıp aynı olumsuz sonucun oluşmasına neden olabilirler. Çünkü o esnada ortaya çıkan harekete geçme gerilimini kontrol etmekte zorlanırlar.
Kendilerine, bekleme ve durumu anlama fırsatı tanımadıklarından; ilişkilerini zora sokacak davranışlarda bulunurlar. Kendilerini riske atarlar.
Ruhsal bozukluklar tanı kitabında dürtü denetimi ile ilgili kısmın alt başlıklarında; karşıt gelme, karşıt olma, aralıklı patlayıcı bozukluk, davranım bozukluğu alt başlıkları bulunur. Yapılan çalışmalar bazı psikolojik rahatsızlıklar yaşayan bireylerin dürtüsel davrandıklarını da ortaya koymuştur. Örneğin depresyon yaşayan birey kısa süreli iyi hissetmek için bağımlılık oluşturabilecek davranışa başvurabilmektedir. Dürtüsellik aynı zamanda dikkat eksikliği ve hiperaktivitenin de belirtilerindendir.
Burada hayatımızda yaşadığımız diğer önemli sorunlardan biri olan ertelemeye de dikkat çekmek gerekir. Dürtü sorunu yaşayan birisinin ihtiyacı olan şey davranışa geçmeyi biraz ertelemektir. Erteleme davranışını olumsuz olarak görürüz ama dürtüsellikte bize fayda sağlar. Özellikle psikolojide, bir kavram kendi başına sadece olumsuz olarak değerlendirilemeyebilir. Bu durum psikolojik desteği kişiye özel kılar.
Dürtüsellik probleminin hayatımızı sürekli olumsuz etkileyen tarafını psikolojik destek alarak kolaylaştırabilirsiniz. Özellikle bilişsel davranışçı terapi yöntemi bu konuda faydalı olmaktadır. Sadece ilaç kullanıp psikoterapi kısmını atlarsanız hayatınızın diğer dönemlerinde tekrar aynı sorunu yaşamanız mümkündür.
Sağlıklı günler dilerim.

Share
724 Kez Görüntülendi.
#

SENDE YORUM YAZ

8+7 = ?

İLGİNİZİ ÇEKEBİLECEK DİĞER KÖŞE YAZILARI


  • Duygu Ceylan

    Çocuklara şaka yapmak, şakalaşmak veya mizah kullanmak

    23 Kasım 2024 Köşe Yazıları

    Eğlendirmek, güldürmek için söylenen söze veya yapılan davranışa şaka denir. Mizah ise sözü şakayla birlikte düşündürücü şekilde söylemektir. Hayatımızda mizaha, şakaya ihtiyacımız vardır. Çünkü eğlenmek ihtiyaçtır. Mizah hayatın zorlu taraflarında duyguları abartmaya imkan vererek rahatlamayı, konunun başka taraflarına bakabilmeyi, psikolojik olarak sağlam kalabilmeyi sağlar. Çocuk öğrenerek büyür. Öğrenmek ise sürekli bir davranış değişikliği ve yenilik getirir, bu gerçekten zordur. Sürekli öğrenen çocuk için ise duygu dengesinin sağlanmasınd...

  • Göktan Tek'er

    Yol Medeniyettir…

    20 Kasım 2024 Köşe Yazıları

    İlçemizin çevre ilçelere yol bağlantıları tamamlansa; Vezirköprü Karma OSB'nin yatırımcı bulmasının kolaylaşması, ilçenin yol ağının artmasıyla artmaz mı? Yapılan bu kadar yatırımın değeri daha fazla artmaz mı? Geçtiğimiz hafta değindiğim “Vezirköprü'ye Müze yakışır” yazısı için birçok olumlu tepkiden anladığım kadarıyla İlçemizde bir müze kurulması için çalışılması gerektiğini düşünen sadece ben değilim. Bazı dönemlerin kendine has zorunlulukları, yapılan diğer işlerin sizi zorlayarak yaptırdığı başka işler olur. Oymaağaç kazısı başta olm...

  • Duygu Ceylan

    Bedensel Okuryazarlık

    17 Kasım 2024 Köşe Yazıları

    Okuryazar olmak okuma ve yazma anlamının ötesinde bir konuyla ilgili farkındalık kazanmak anlamında kullanılır. Çeşitli alanların okuryazarlığı olabilir. Örneğin sosyal medya okuryazarlığı, finansal okuryazarlık gibi. Bu yazıda “Sağlam kafa sağlam vücutta bulunur.” sözünü referans alarak psikolojinin de beyindeki bilişsel duyuşsal ve duygusal faktörlerle ilgilenmesinden yola çıkarak bedensel okuryazarlığı konuşacağız. Beden neye ihtiyaç duyduğuna dair sinyalleri sürekli olarak beyne gönderir. Acıkmak, susamak, açık hava ihtiyacı, birileriyle k...

  • Duygu Ceylan

    Kaygı ve Anksiyete Kitabından Notlar

    09 Kasım 2024 Köşe Yazıları

    Kaygı hayatımızda vardır. Bazı kaygılar gerçek kaygılardır (örneğin çevremizde olumsuz olaylar olduğunda güvenliğimizden korkmak) bazı kaygılar çocuklukta veya çevreden öğrenilmiş gerçek olmayan kaygılardır. (örneğin ayna kırılması kötü habere yorumlanır). Bazı kaygılar her insanda olan (kolektif bilinçdışı) öğrenilmemiş kaygılardır, atalarımız da bu kaygıları yaşamışlardır. (Örneğin karanlıktan korkma, yılandan korkma gibi) Kimimiz kaygıyı sakinleştirir, kimimiz görmezden gelir kimimiz de kaygıyı daha çok besler. Kaygıyı beslerken sezgilerimi...
#

En Son Haberler

SOSYAL MEDYA
  • facebook
  • twitter
  • rss
  • google +
  • youtube
  • pinterest

© 2019 Vatandaş ● Bağımsız Siyasi Gazete Tüm Hakları Saklıdır ~ İzinsiz ve kaynak gösterilmeden yayınlanamaz.