Basın Ekonomik Krizini Yaşıyor

Türkiye Gazeteciler Konfederasyonu Genel Başkanı Nuri Kolaylı, yazılı bir açıklama yaparak basın sektöründe yaşanan ağır ekonomik sorunlarına dikkat çekti.
Açıklamasında, gelişmiş demokrasilerin olmazsa olmazı konumunda yer alan ve kuvvetler ayrılığı prensibiyle gerçekleşen ülke yönetimlerinin 4. gücü olarak kabul edilen medyanın, gerçek anlamda işlevini yerine getirebilmek için ekonomik bağımsızlığını sağlamak zorunda olduğuna işaret eden TGK Genel Başkanı Nuri Kolaylı, medyanın ekonomik bağımsızlığını sağlayacak düzenlemeler yapılarak, hem medya kuruluşlarının, hem de bu kuruluşlarda çalışan basın emekçilerinin ekonomik sorunlardan kurtarılması gerektiğini vurguladı.
Türkiye genelinde faaliyet gösteren 9 gazeteciler federasyonu, 87 gazeteciler cemiyeti ve basın derneği ile bu derneklere üye yaklaşık 20 bin medya çalışanını tek çatı altında toplayan Türkiye Gazeteciler Konfederasyonu’nun Genel Başkanı Nuri Kolaylı, açıklamasında şu görüşlere yer verdi;
“Gelişmiş demokratik sistemin vazgeçilmez unsuru olan basın sektörü, tarihinin en zor ekonomik krizlerinden birini yaşıyor.
Bir yandan meslek yasası eksikliği, basın özgürlüğü, yetişmiş eleman sıkıntısı, teknik altyapı, istihdam ve etik değerlerin farkında olmadan ya da bilerek ötelenmesi gibi sorunlarla karşı karşıya olan medya sektörü, diğer yandan ekonomik sorunlarla boğuşuyor.
Yerel medya kuruluşlarının ve çalışanlarının yaşamlarını sürdürebilmeleri için ele alınması gereken ekonomik sorunlar ve çözüm önerileri şöyle sıralanabilir;
GİRDİ MALİYETLERİ VE DÖVİZE BAĞIMLILIK
Türkiye Gazeteciler Konfederasyonu Genel Başkanı Nuri Kolaylı; “Günümüz Türkiye’sinde yerel gazeteler ekonomik açıdan gerçek anlamda yaşam savaşı vermektedir. Gazete maliyetlerini oluşturan kâğıt, kalıp ve mürekkep başta olmak üzere tüm girdilerin döviz cinsinden fiyatları artmıştır. Medya kuruluşlarının girdi maliyetleri artışı yüzde 100 ile yüzde 200 arasında değişmektedir.” Dedi.
“Bilindiği gibi medya kurumlarının, özellikle de yerel gazetelerin girdileri döviz kuru ile yakından ilgilidir. Kâğıttan mürekkebe, elektronik cihazlardan yazılımlara kadar medya sektöründe kullanılan malzemelerin çoğu ithaldir.” Diyerek açıklamasına devam eden Nuri Kolaylı:
– Son 2 yılda döviz kurlarında yaşanan yükseliş, medya kurumlarının maliyetlerini arttırmış, defalarca vurguladığımız gibi birçoğunu kapanmanın eşiğine getirmiştir.
Gazete sayısı 2019’da 1.075, 2020’de 1.051, 2021’de 996, 2022’de 964 iken 2023’te beklemedeki 10 gazete ile birlikte 972’ye düşmüştür. Söz konusu gazetelerde istihdam edilen fikir işçisi sayısı 2019’da 7 bin 593 iken 2022’de bu sayı 6 bin 687’ye inmiştir. Görüleceği üzere gerek gazete sayıları gerekse fikir işçisi olarak istihdam edilen meslektaşlarımızın sayılarında dramatik bir azalma yaşanmıştır.
Bu olumsuz sürecin durdurulması için medya kurumları malzeme kullanımında dışa bağımlılıktan kurtarılmalı, ilk aşamada eskisi gibi yerli kâğıt fabrikaları kurulmalı ve işletilmeli, gerekli teknolojik destek verilerek darboğazdan çıkmalarına olanak sağlanmalıdır.
Ayrıca, yılda sadece 1 defa arttırılan Basın İlan Kurumu’nun fiyat tarifesi, gazetelerin ekonomik sorunlarına çözüm olamamaktadır. Fiyat tarifesi yüksek enflasyon ortamında asgari ücrette olduğu gibi 6 aylık periyotlarla güncellenmeli, gazetelerin gelir kaybına engel olunmalıdır. Beklentimiz; Kur artışı ve resmi ilan kesintileri ile darboğaza giren yerel gazetelere, BİK ilan tarifesinin arttırılarak can suyu verilmesi yönündedir. 2024 Yılı Resmi İlan ve Reklam Tarifesi’nin BİK Genel Kurulu’nda belirlenecek teklif miktarı ve Cumhurbaşkanlığı tarafından ilan edilecek tarifenin sektörün kayıplarını telafi edecek nitelikte olması elzemdir. Bu itibarla tüm genel kurul üyeleri, Genel Müdürlük ve karar makamı olan Cumhurbaşkanlığı’na çağrıda bulunmak istiyoruz.” İfadelerini kullandı.