Türkiye Ziraat Odaları Birliği (TZOB) Genel Başkanı Şemsi Bayraktar; “Üreticilerimiz Ayçiçeği Fiyatının Biran Önce Açıklanmasını Bekliyor”

Türkiye Ziraat Odaları Birliği (TZOB) Genel Başkanı Şemsi Bayraktar, ayçiçeği konusunda da; “Hasadın başladığı bugünlerde üreticilerimiz ayçiçeği fiyatının biran önce açıklanmasını bekliyor. Alıcı kurumlar ayçiçeği alım fiyatını; artan girdi maliyetleri, enflasyon oranı ve üretici kâr marjını dikkate alarak açıklamalıdır.” Dedi.

Geçtiğimiz yıl geç açıklanması nedeniyle çiftlerin sıkıntı yaşadıklarını ifade eden Türkiye Ziraat Odaları Birliği (TZOB) Genel Başkanı Şemsi Bayraktar; “İthalata harcanan milyarlarca lira, akılcı politikalara dayanan, dişe dokunur desteklerle ayçiçeği üreticilerimize aktarılırsa kısa vadede kendimize yeter hâle geleceğiz.” ifadelerini kullandı.

Türkiye Ziraat Odaları Birliği (TZOB) Genel Başkanı Şemsi Bayraktar yaptığı yazılı açıklamada; “Ayçiçeğine bu yıl verilecek fiyat, önümüzdeki sezonun ayçiçeği üretimini de etkileyecektir. Geçen sene fiyatın geç açıklanması ve alımlarda yaşanan sorunların yanı sıra açıklanan fiyat da üreticiyi memnun etmedi. Geçen sene Trakyabirlik ve Konya Şeker ayçiçeği avans fiyatını ton başına 12 bin lira, Karadenizbirlik 10 bin 500 lira, Çukobirlik 11 bin 250 lira olarak açıklamıştı.

Edirne Ticaret Borsası fiyat arşivine göre 2021’de ayçiçeği fiyatı kilo başına 10,6 liraya kadar çıkmasına karşın 2022’de 8 liraya kadar düştü. Ayçiçeği üretiminde yaşanan sorunlardan dolayı buğday üretimine kayma olmuştur.

Toprak Mahsulleri Ofisinin saha araştırması ve Ziraat Odalarımızdan aldığımız verilere göre, 2023 yılında buğday ve arpa üretiminde artış, ayçiçeği, pamuk ve haşhaşta azalış olduğu görülüyor. Ayçiçeği stratejik öneme sahip ürünlerden biridir.

Ayçiçeği üretimimizin ülke ihtiyacını karşılamada yetersiz kalması nedeniyle, söz konusu üretim açığı ithalat yoluyla karşılanıyor.

Ülkemiz ayçiçeğinde başlıca ithalatçı ülkeler arasında yer alıyor. Tüketimdeki artış nedeniyle ithalata bağımlılık ise devam ediyor. İthalata ödenen milyarlarca liranın üreticilerimize aktarılmasıyla üretimimizi artırabilir, kendimize yeter hale gelebiliriz. İthalatımız geçmiş yıllarda çoğunlukla ayçiçeği yağı şeklinde yapılmaktayken son yıllarda ayçiçeği ithalatı daha fazla yapılıyor.

Ülkemizde üretilen yağlı tohumlu bitkiler içerisinde ayçiçeği ilk sırada yer alırken toplam yağlı tohum içerisinde aldığı üretim alanındaki payı yüzde 84,8, üretim miktarındaki payı yüzde 53,7’dir.
Ayçiçeği üretimi yıllar itibarıyla artıyor. Son 5 yılda ayçiçeği üretimi yüzde 29,8 oranında arttı. 2017 yılında 1,9 milyon ton olan üretimimiz 2022 yılında 2,5 milyon ton oldu. Kişi başı tüketimde yıllar itibarıyla artış görüldü. 2021 yılında kişi başı tüketim son 20 yılın en yüksek seviyesine ulaşarak 46,4 kg oldu.

2021-2022 sezonunda Türkiye’nin ayçiçeğinde yeterlilik oranı yüzde 59,6’dır. Yani ihracat da dâhil, ihtiyacımız olan ayçiçeğinin yüzde 40,4’ünü ithalatla karşılıyoruz. Ayçiçeği tohumu, yağı ve küspesi için toplam ödediğimiz döviz 2022 yılında 2 milyar 350 milyon dolar oldu. 2022 yılında ayçiçeği tohumu, yağı ve küspesi dış ticaretinde 1 milyar 10 milyon dolar açık verdik.

Ayçiçeği ekim alanlarının artmasındaki önemli etkenlerden biri de fiyat politikasıdır. Fiyatlar üreticilerimizin yeterli gelir elde edeceği seviyelerde tutulmalıdır.

Ayçiçeği, Toprak Mahsulleri Ofisi vasıtasıyla devlet müdahale alımı kapsamına alınmalıdır. Ayçiçeğine verilen prim, gübre ve mazot destekleri de üreticilerimiz açısından büyük önem taşıyor.

Desteklerin en az girdi enflasyonu oranında artırılması gerekiyor. Üreticimizin mağdur olmaması için gümrük vergisinin hasat döneminde artırılması gerekiyor.

İthalata harcanan milyarlarca lira, akılcı politikalara dayanan, dişe dokunur desteklerle ayçiçeği üreticilerimize aktarılırsa kısa vadede kendimize yeter hâle geleceğiz.

Üreticilerimizin alın terinin karşılığını aldığı bir sezon olması en büyük temennimizdir.” İfadelerini kullandı.