EDEN BULUR

Bir insan her haliyle iyi veya bütünü ile kötü olamaz. Allah’a iman ibadete bağlanma gibi pek üstün bir özelliği yanında herkesçe iyi nitelenen özelliklere de sahip bulunan bir kimsenin insanlık gereği bir takım kusuru ve eksiklikleri bulunabilir. Zira kusursuz ve eksiksiz olanlar yalnızca peygamberlerdir. Bütün gücünü haksızlık ve zulüm yolunda harcayan bir kimsenin de bir takım iyi tarafları bulunabilir buna göre insanlar hakkında bir hükme varırken değer ölçünüz ne olacaktır. İyilikleri mi yoksa kötülükleri mi esas alacağız. Hiç şüphesiz bu ölçü Kuranın bildirdiği ölçü olmalıdır ki oda ahirette insanların davranışları değerlendirilirken takip edilecek olan ölçüdür. Hiç kimsenin en küçük davranışının bile gizli kalmayacağı o ilahi hesap gününde Allah (cc) mutlak adaleti ile iyilikleri fazla geleni mükafatlandıracak kötülükleri fazla geleni de kötülüğü karşısında cezalandıracaktır. Bu hususta ki ayetlerden birinde yüce Allah (cc) şöyle buyuruyor (mealen) o gün tartı haktır kimin sevap tartıları ağır gelirse işte onlar kurtuluşa erenlerdir. Kimin de tartıları hafif gelirse işte onlar ayetlerimize karşı haksızlık ettiklerinden dolayı kendilerine ziyana sokanlardır. Bu duruma göre iyilikleri kötülüklerinden fazla olan kimseyi kabul etmek adalete daha uygun olur. Böyle bir kimsenin bize karşı bazı kusurları olursa bunları da affetmek güzel olur. Bu hareket Allah’ın rahmetine ulaşmak için de bir vesile olur. Abbasi halifelerinden harunu reşit için söylenmedik söz edilmedik isnat kalmamıştır. Bilhassa hiristiyan tarihçiler bu zat için saraylarında enfüsin ayetler yaptığını bile kaydetmekten çekinmemişlerdir. Fakat Müslümanların büyük tarihçisi imamı suyuti tarühül hülafasında haruni reşit için söylenenleri söylemekten Allaha sığınırım. Hakkındaki rivayetleri ispat edecek delil yoktur demektedir. Harunu reşit için yazılanlar sadece saray depdebesi olmayıp onun hakkında hikmet ve ibret dolu hikayeler de nakledilir. Nitekim irşatta şöyle bir menkıbesini okumaktayız. Bahçesindeki bir fidana çok kıymet veren harunu reşit fidanı iyice sulayıp gülünü koparttırmadan kendisine getirmesi için bahçıvanına emreder. Bahçıvan emri yerine getirmek için gece gündüz fidanın üzerinde titreyip hizmet ederken bir gün açılmış olan gülün dalına konan bir bülbülün gagalayarak gülün yapraklarını uçurup darmadağın ettiğini korku ile görüp gidip endişe içinde padişaha bülbülün yaptığını anlatır. Padişah üzülme efendi bülbülün de yaptığı yanına kalmaz der. Bu söze ferahlayan bahçıvan tekrar ağaçların arasında ki işine döner. Bir gün bakar ki otların arasında dolaşan bir yılan o bülbülü ağzına almış dikenlerin arasına doğru kayıp gidiyor. Durumu yine padişaha anlatan bahçıvan bu sefer de aynı cevabı alır. Üzülme efendi yılanında yaptığı yanına kalmaz der. Bir müddet sonra bahçıvan otlar arasında dolaşırken işi azıtan kızgın yılan bahçıvanın ayağına dolanmaz mı hemen elinde ki kürekle kendini kurtaran bahçıvan yılanın başını ezer ve yaptığını harunu reşite anlatır. Padişah bu defa da üzülme efendi senin de yaptığın yanına kalmaz der. Ne çare ki çok sürmez bahçıvan harunu reşidin gazabını celbedecek bir suç işler. Padişah cezalandırması için hakim huzuruna sevk eder. Ancak bahçıvan hakimin hiçbir sorusuna cevap vermez. Ben ancak harunu reşite karşı konuşurum başka kimse benden cevap alamaz diye inat eder. Nihayet harunu reşitin huzuruna getirilen bahçıvan şöyle konuşur: padişahım sen bülbülün yaptığı yanına kalmaz dedin onu yılan yuttu yılanın da yaptığı yanına kalmaz dedin onu da ben öldürdüm benimde yaptığımın yanıma kalmayacağını söyledin işte oda oldu. Beni zindana attırmaktasın acaba bütün bunların ettikleri yanına kalmayınca senin ettiğin yanına kalacak sana da bir eden bulunmayacak mı sanıyorsun. Zati şahaneniz benim kururumu affedip hatamı bağışlayanız siz bana etmeyiniz ki sizede bir eden bulunmasın harunu reşit bahçıvanın bu konuşmasından son derece ibret aldığı şahsına karşı işlediği kusurunu affederek onu bağışlar. Yani kıssadan hikaye hiç kimsenin yaptığı yanına kalmaz. Her şeyin hesabı mahşerde görülür. Cenabı hak mahşerde hesabını veren kullarından eylesin..