SAMSUN AİLE HEKİMLERİ DERNEĞİNDEN BASIN BİLDİRİSİ

Bilindiği üzere Mart ayından bu yana bütün dünya Covid-19 pandemisi ile mücadele etmektedir. Halkımızın bu dönemde en önemli haber kaynağı elbette her zaman olduğu gibi yazılı ve görsel medyadır. Ancak basın yayın organlarında yer alan bazı tıbbi bilgiler halkımız tarafından dönem dönem yanlış değerlendirilmekte, sonuç olarak da pandemi yönetimini zora sokmaktadır. Bu durumun en önemli örneği halk arasında “zatürre aşısı” olarak bilinen pnömokok aşısı ile ilgili yaşanan kaos durumudur. Bu aşı ile ilgili bazı önemli bilgi ve hatırlatmaları halkımız ile paylaşmakta fayda görüyoruz.

Israrla izole etmek istediğimiz bu risk grubunun böyle bir dönemde bu aşıyı yaptırarak Covid-19 dan korunabileceklerini düşünmeleri hatadır.
Son zamanlarda özellikle covid pandemisinin olumsuz etkileri açısından riskli olarak nitelediğimiz ileri yaşlı ya da kronik hastalığı olan vatandaşlarımız yoğun şekilde “zatürre aşısı” olmak için aile sağlığı merkezlerine akın etmektedir. Israrla izole etmek istediğimiz bu risk grubunun böyle bir dönemde bu aşıyı yaptırarak covid-19 dan korunabileceklerini düşünmeleri hatadır.
Mevcut aşı sadece pnömokok bakterisi nedeni ile oluşabilecek zatürreyi engelleyebilir.
Halk arasında zatürre adı ile bilinen hastalık akciğer dokusunun enfeksiyonudur. Bu enfeksiyon birçok farklı bakteri ya da virüs nedeni ile gerçekleşebilir. Covid-19 virüsü de akciğer dokusuna yerleşip zatürreye neden olabilir. Ancak bizim aile sağlığı merkezlerimizde yapılan pnömokok ya da halk arasındaki yeni adı ile “zatürre aşısı”nın bütün zatürreleri engelleme gibi bir özelliği yoktur. Mevcut aşı sadece pnömokok bakterisi nedeni ile oluşabilecek zatürreyi engelleyebilir.
Aşı olmak için sağlık merkezlerine bilinçsizce akın etmek Covid-19’a yakalanma riskinizi artırabilir.
Kişi eğer covid-19 ile enfekte olup zatürre olur, üzerine bir de pnömokok dediğimiz bakteri ile eşzamanlı enfekte olur ise, enfeksiyonun daha ağır seyretmesi muhtemeldir. Ancak bu durum çok sık görülmemektedir. Son zamanlarda yapılan bir bilimsel çalışmada Covid-19 zatürresi olmuş kişilerde aynı zamanda pnömokok zatürresinin de olup olmadığına bakılmış, bu oranın ise ancak binde 4’ler civarında olduğu görülmüştür. Başka bir deyişle Covid-19 zatürresi olur iseniz, üzerine bir de pnömokok bakterisi ile enfekte olma ihtimaliniz mevcut verilere göre %1’in altındadır. Oysa akın akın bu aşı için sağlık kuruluşlarına gitmek, bu maksatla sosyal mesafe ve izolasyon kurallarını hiçe saymak sizlerin covid-19’a yakalanma ihtimalinizi muhtemelen %1 in üzerine çıkaracaktır.
Peki ne yapmak lazım?
Biz aile hekimleri olarak yıllardır ülkemizde aşılama hizmetlerini başarı ile yürütmekteyiz. Bu aşının da risk gruplarına yapılmasını elbette öneriyoruz. Ancak bu dönem için extra bir önceliğimiz yok. Kronik hastalığı olanlar ve 65 yaş üstü vatandaşlarımızın bu aşıyı yaptırmalarını her zamanki kadar tavsiye ediyoruz. Bu dönemde sağlık merkezlerinde bu sebeple bir yoğunluk oluşmasını halk sağlığı açısından bir tehdit olarak görüyoruz. Artan olağanüstü talep neticesinde birçok aile sağlığı merkezimiz aşı ile ilgil halihazırda stok sorunu yaşıyor. Bu da risk grubundaki hastalarımızın mükerrer ziyaretlerine, dolayısıyla riskin bir kat daha artmasına neden oluyor.
Randevu alın, stok sorun.
Siz değerli vatandaşlarımıza tavsiyemiz öncelikle il sağlık müdürlüğünün sitesinden bağlı bulunduğunuz aile sağlığı merkezinizin numarasını öğrenerek aşı stok durumunu sormanız, eğer mümkün ise randevu alarak sağlık tesisinin müsait olduğu zamanda aile sağlığı merkezine başvurmanız olacaktır. Aşıyı ömür boyu bir kez yaptırmanız yeterli.
Kimler ücretsiz aşılanabilir?
Sağlık bakanlığı bu aşının kimlere yapılması gerektiği ile ilgili risk grubu aşılamaları başlıklı resmi yazısına göre bazı kronik hastalığı olanlara ücretsiz aşı yapılabilir. Bu kişiler;
Kronik kalp hastalığı olan (özellikle siyanotik konjenital kalp hastalığı ve kardiyak yetmezlik); kronik akciğer hastalığı (astım hastaları dâhil), diabetes mellitus, BOS kaçağı, kohlear implant, orak hücreli anemi ve diğer hemoglobinopatiler, fonksiyonel ya da anatomik aspleni, HIV enfeksiyonu, kronik renal yetmezlik, nefrotik sendromu içeren immün sistemi baskılanmış kişiler, radyasyon terapisi ya da immunsupresif tedavi verilen hastalıklar, Hodgkin hastalığı ve malign kanserler lenfoma, lösemi, yaygın malignensi, solid organ transplantasyonu, konjenital yada edinsel immun yetmezlikler, multiple miyelom, kronik karaciğer hastalığı olan kişilerdir.
Bunun yanında 65 yaş üstü vatandaşlarımıza da bu aşının yapılmasına sağlık bakanlığı müsade etmektedir.
Halkımızın desteğine ihtiyacımız var!
Sadece sağlık sistemi içerisinde alınacak tedbirler ile bu salgının üstesinden gelmemizin çok açık olduğu aşikârdır. Siz değerli vatandaşlarımızın bu anlamda bizlere vereceği destek ve katkının önemi büyüktür.
Saygılarımızla….
Samsun Aile Hekimleri Derneği adına
Başkan Orhan Aydoğdu